Yıldız Kenter kimdir? Gerçek adı Ayşe Yıldız olan Yıldı Kenter, 11 ekim 1928 yılında hayata gözlerini açmıştır. Kenter, İngiliz bir anne ve Türk bir babanın çocuklarıdır. Annesinin adı önceleri Olga Cynthia iken Türk vatandaşlığı alması ile Nadide Kenter olmuştur. Babası ise bir Türk diplomatı olan Ahmet Naci Kenter’dir. Yıldız Kenter, Türkiye’nin en önemli tiyatro oyuncularından biri olarak karşımıza çıkar. 91 yaşında hayata veda eden ünlü oyuncu, yaşadığı yıllar içerisinde birçok oyunda sinema filminde yer almıştır. Şimdi, Yıldız Kenter’in hayatına daha yakından bakalım.
Yıldız Kenter Hayatı
Yıldız Kenter, Ankara Devlet Konservatuarı Yüksek Bölümünü Sınıf atlayarak bitirmiş ve bunun ardından 11 yıl kadar Ankara Devlet Tiyatrosu’nda çalışmıştır. Öğrenim gördüğü dönemde “Rockfeller” bursu kazanması ile American Theatre Wing, Neighbourhood Play House ve Actor’s Studio bünyesinde hem oyunculuk hem de oyunculuk teknikleri ile ilgili birtakım çalışmalar yapmıştır. Öğrenim hayatının bitmesinin ardından Ankara Devlet Konservatuarı’na öğretmen olarak atanmış ve burada birçok öğrenciye sahip olduğu bilgi brikimi ve deneyimleri aktarmıştır.
Kenter, 1959 yılına gelindiğinde Devlet Tiyatrosu’ndan ayrılma kararı almış ve bunun ardından bir yıl kadar Muhsin Ertuğrul ile çalışmıştır. Yaklaşık bir yıllık Muhsin Ertuğrul beraberliğinin ardından aynı zamanda kardeşi olan Müşfik Kenter ve onun eşi Şükran Güngör ile birlikte Kent Oyuncuları Topluluğunu kurmuştur. Bunun ardından sonraki yıllarda ise Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’de “Değişen Eğitim Metotları” ve “Oyunculuk Metotları” konusunda pek çok çalışma yaparak oyunculuk üzerine önemli aşamalar kaydetmiştir.
Ünlü oyuncu, 1962 yılında tiyatroya kattığı önemli hizmetlerden dolayı “Yılın Kadını” seçilmiştir. Yıllar içerisinde ise bös durmamış ve bir yandan Kenter Tiyatrosunun binasının inşaatını tamamlamayı başarmıştır. İstanbul’da bulunan bu bina 1968 yılında tamamlanmış ve Kenter’in en büyük hayallerinden biri gerçek olmuştur.
Yıldız Kenter, sinema oyuncusu dalında tam olarak üç kez “Altın Portakal” ödülüne layık görülmüştür. Bunun yanında Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık başta olmak üzere Sovyetler Birliği, Almanya, Hollanda, Danimarka, Kanada, Yugoslavya ve Kıbrıs’ta pek çok kez İngilizce ve Türkçe oyunlar sergileyerek sevenlerinin karşısına çıkmıştır. Tiyatro hayatında sadece Türkçe oyunlara değil, aynı zamanda farklı dillerde de oyunlar hazırlamış ve sunmuştur.
Ünlü tiyatro oyuncusunun yaklaşık olarak 100’ün üzerinde oyun oynadığını söylemek mümkündür. Bunun yanında 100’e yakın da oyun sergilemiştir. Ayrıca pek çok Türk yazarının ve bunun yanında yabancı yazarın oyunlarını sahneleyen Kenter, bu oyunları sahneye uyarladığı gibi aynı zamanda rol alarak oyunun içerisinde yer almıştır. Yıldız Kenter’in sahnelediği ve oynadığı oyunları yazarlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkün olur;
- Shakespeare
- Çehov
- Brecht
- Inoesco
- Pinter
- Albee
- Tennessee Williams
- Alan Ayckbourn
- Arthur Miller
- Brian Freil
- Neil Simon
- Athol Fugard
- Sergey Kokovkin
- Melih Cevdet Anday
- Necati Cumalı
- Güner Sümer
- Adalet Ağaoğlu
- Zeki Özturanlı
- Güngör Dilmen
- Muzaffer İzgü
Ünlü oyuncu Yıldız Kenter, 1984 yılına gelindiğinde ise Roma’da yer alan İtalyan Kültür Birliği tarafından “Adalaide Ristori” ödülünü almaya hak kazanmıştır. 37 yıllık sahne oyunculuğuna da bu yılda erişmiş olan ünlü tiyatrocu, Profesör ünvanı almıştır.
Kenter, 1989 yılında Korsika – Bastia Film Festivali bünyesinde “Hanım” filminde ortaya koyduğu başarılı ve etkileyici oyunculuk ile “En İyi Kadın Oyuncu” ödülüne layık görülmüştür. Bunun yanında 1991 yılında tiyatro sanatına ve camiasıan verdiği hizmetlerden dolayı Uluslararası Lions Kulübü tarafından “The Melvin Jones” ile ödüllendirilmiştir. Ayrıca iki defa Ulvi Uraz “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü ve üç defa da yine aynı dalda olmak üzere Avni Dilligil ödülüne almayı başarmıştır.
1994 yılında “Konken Partisi” adlı oyunda Fonsla rolünü canlandırmış ve rolüne kattığı yorum ile “Olağanüstü Yorum” ödülünü almıştır. Ayrıca Kenter, Finlandiya Dünya Kadın Kuruluşu’nca son yüzyılın en başarılı yüz kadını arasında gösterilmiştir. 1995 yılında ise Kültür Bakanlığı, ünlü oyuncuya tiyatro sanatına katkılarından ve emeklerinden dolayı “Onur” ödülünü layık görmüştür. Bunun yanında aynı yıl içerisinde Kenter’e tiyatro sanatı üzerindeki emeklerinden dolayı “Mevlana Kardeşlik ve Barış Ödülü” verilmiştir.
Magazin Gazetecileri Derneği Kenter’i 1996 yılında Ramiz ile Jülide oyunundaki rolü olan Jülide için “En İyi Kadın Oyuncu” ödülüne layık görmüştür. Bundan yaklaşık olarak bir yıl sonra 1997 yılında da Uluslararası İstanbul Festivali, kendisine tiyatroya kattığı emeklerden ve katkılardan dolayı onur ödülü vermiştir ve bu ödül Kenter’in kendine Dame Diana Rigg tarafından takdim edilmiştir.
1998 yılına gelindiğinde Ankara Sanat Kurumu ise oyuncuya “Yılın Kadın Sanatçısı” ödülünü layık görmüş ve aynı yıl Muhsin Ertuğrul tiyatro sanatına verdiği emekler dolayısı ile onur ödülünü almaya hak kazanmıştır. Yine 1998 yılında Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü, ünlü oyuncunun rol aldığı “Martı” isimli oyundaki Madam Arcadina rolüne istinaden verilmiştir. Yıldız Kenter bunların yanı sıra 1999 yılında ise Afife Tiyatro Ödülleri tarafından “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü alarak tiyatro alanındaki başarısını bir kez daha ortaya koymuştur.
Yıldız Kenter Filmleri
Yıldız Kenter, sanat dünyasına her ne kadar tiyatro ile adım atsa da zaman ilerledikçe kendisini pek çok sinema filminde bulmuştur. Tiyatro oyunlarında gösterdiği başarıyı, filmlerde üstlendiği rollerde de açık bir şekilde ortaya koyan Kenter, sinema oyunculuğunda da oldukça önemli bir yere gelmiştir. Ünlü oyuncunun rol aldığı sinema ve TV filmleri aşağıdaki gibidir;
Sinema
- Beyaz Melek
- Sen Ne Dilersen
- Büyük Adam Küçük Aşk
- Güle Güle
- Tiyatro Belgeseli
- Hanım
- Zulüm
- Kızım Ayşe
- Kartal Yuvası
- Bir Ana Bir Kız
- Ablam
- Fatma Bacı
- Vahşi Çiçek (Seslendirme)
- Elmacı Kadın
- Anneler ve Kızları
- Yaşlı Gözler
- Pembe Kadın
- İsyancılar
- Ağaçlar Ayakta Ölür
- Vatan İçin
Televizyon
- 2007 Kısmetim Otel
- Balıketi (TV Filmi)
- Saklambaç
- Eylül
- Aşk ve Gurur
- Dolap Beygiri
- The Sopranos (Seslendirme)
- Yaz Evi
- Uğurlugiller
Oyuncu, yönetmen, sinema ve tiyatro oyuncusu, seslendirme sanatçısı ve anı yazarı olarak yıllarını verdiği sanat dünyasında sayısız başarılara imza atan yıldız Kenter, oyunculuğa başladı ilk andan hayatının son zamanlarına kadar sanat dünyasının önemli bir ismi olmuştur. Tiyatro oyunlarında sergilediği başarılı ve etkileyici oyunculuk, sinema filmlerinde de kendisini göstermiş ve ne kadar tecrübeli ve deneyimli bir oyuncu olduğunu bu alanda da ortaya koymuştur.
Yıldız Kenter, bir anda keşfedilen ya da bir rastlantı sonucu tiyatro oyuncusu olan bir kişilik değildir. O, bu sanata yıllarını vermiş ve öğrenim hayatında elde ettiği başarılar sonrasında almaya hak kazandığı eğitimler ile sahip olduğu başarıyı yakalamıştır. Her açıdan donanımlı ve bilgili olması onu tiyatronun ve sinemanın duayenleri arasına katmıştır.
Yıldız Kenter Ölüm Nedeni
Yıldız Kenter, bir süredir tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi’nde akciğer hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Kendi evinde aniden fenalaşan ünlü oyuncu, tedavisinin devam ettiği Amerikan Hastanesi’ne tekrar kaldırılmış ancak kurtarılamamıştır. Kenter, 19 Kasım Salı saat 10.00 gibi Kenter Tiyatrosu’nda yapılan tören sonrasında Levent Camii’nde kılınan cenaze namazının hemen ardından Aşiyan Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.